بررسی عوامل فرهنگی موثر بر حفظ محیط زیست از دیدگاه شهروندان شهر تهران (مطالعه موردی منطقه 4 شهرداری تهران)

مقدمه و هدف پژوهش: از جمله مسائل روز جهان، مسئله حفظ محیط زیست است. شناسایی عوامل موثر بر حفظ محیط زیست از مهم ترین موضوعات جهت جلوگیری از فاجعه زیست محیطی و در نهایت آرامش و امنیت زندگی انسان می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل فرهنگی موثر بر حفظ محیط زیست از دیدگاه شهروندان شهر تهران است. روش پژوهش: جامعه آماری پژوهش حاضر عبارت از کلیه افراد ساکن در منطقه 4 شهرداری تهران است که از بین آنها به روش خوشه ای و بر اساس جدول مورگان تعداد 380 نفر به عنوان نمونه پژوهش حاضر انتخاب می شوند. روش این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر جمع­آوری اطلاعات، میدانی است. ابزار اندازه گیری پرسشنامه خصوصیات جمعیت شناختی و پرسشنامه عوامل فرهنگی موثر بر حفظ محیط زیست می باشد که دارای 24 سؤال و 5 زیر مقیاس پنج عامل آموزش و آگاهی، احساس مسئولیت، ارزش های دینی و سنتی، اخلاق اجتماعی و هنجار سازی است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که هر پنج عامل آموزش و آگاهی، احساس مسئولیت، ارزش های دینی و سنتی، اخلاق اجتماعی و هنجار سازی در سطح 01/0 معنادار است به طوری که می توان گفت این پنج عامل از نظر شهروندان تهرانی از مهم ترین عوامل موثر بر حفظ محیط زیست در بین آنها می باشد. رتبه بندی عوامل مطرح شده نیز نشان داد اخلاق اجتماعی، آموزش و آگاهی، ارزش های دینی و سنتی، هنجار سازی و احساس مسئولیت به ترتیب از تأثیرگذارترین تا ضعیف ترین عامل در بین شهروندان معرفی شده است. نتیجه گیری: با توجه به این یافته ها می توان گفت با افزایش عوامل موثر بر حفظ محیط زیست می توان شاهد بهبود وضعیت محیط زیست و جلوگیری از فاجعه های زیست محیطی و تخریب آن شد.